ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 03/2023

Της Πιπίνας Π. Κουμάντου

Κυρία Κουμάντου, είστε πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Καλαμάτας. Τι σημαίνουν οι χαρακτηρισμοί «Δημόσια» και «Κεντρική» για μια βιβλιοθήκη;

«Δημόσια» σημαίνει κατ’ αρχάς ότι η βιβλιοθήκη μας είναι φορέας της  Γενικής Κυβέρνησης. Είναι νομικό πρόσωπο που λειτουργεί με βάση το δημόσιο δίκαιο, οι εργαζόμενοι της είναι δημόσιοι υπάλληλοι και τα μέλη του εφορευτικού συμβουλίου διορίζονται από τον υπουργό Παιδείας με απόφασή του που δημοσιεύεται στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, ενώ οι κύριοι  οικονομικοί πόροι της βιβλιοθήκης προέρχονται από τον κρατικό τακτικό προϋπολογισμό  και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

«Κεντρική» σημαίνει ότι αποτελεί την κυριότερη , την βασική βιβλιοθήκη του νομού Μεσσηνίας και ως τέτοια έχει την θεσμική δυνατότητα να επεκτείνει τις δράσεις και τις εκδηλώσεις της σε ολόκληρο τον νομό, ακόμα και να ιδρύει παραρτήματα και σε άλλες πόλεις του. Εμείς φέτος , αξιοποιώντας αυτές τις δυνατότητες, ιδρύσαμε παράρτημα στην Τριφυλία, στον χώρο του Φουρναράκειου Πνευματικού Κέντρου, αλλά και διοργανώσαμε εκδήλωση στο Φιλοσοφικό κέντρο του Δήμου Μεσσήνης, σε συνεργασία με τον Δήμο Μεσσήνης. Στα άμεσα σχέδια μας δε, είναι και η δημιουργία και άλλων παραρτημάτων  σε πόλεις του νομού, όπου οι τοπικοί φορείς μας έχουν προσεγγίσει, ζητώντας την δημιουργία βιβλιοθήκης. Με τον τρόπο αυτό και τις συνεργασίες με τις τοπικές κοινωνίες επιτυγχάνουμε έναν από τους βασικούς στόχους της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης μας, που  είναι η συλλογή και η ανάδειξη του πλούτου των τεκμηρίων τα οποία υπάρχουν στον νομό μας.

Πως μπορεί  μια βιβλιοθήκη να επιβιώσει την σημερινή , ψηφιακή εποχή;

Κατ’ αρχάς, η εμπειρία δείχνει ότι οι άνθρωποι έρχονται στην βιβλιοθήκη ακόμα και για να διαβάσουν τις ηλεκτρονικές πηγές. Βιβλιοθήκη είναι και το περιβάλλον των αναγνωστηρίων, οι άνθρωποι, οι συμβουλές των εκπαιδευτικών ο χώρος γενικότερα. Η παγκόσμια τάση είναι να υπάρχουν στις βιβλιοθήκες ακόμα και γυμναστήρια, καφέ , εστιατόρια. Ο αυστηρός τους χαρακτήρας έχει αποβληθεί. Έχουν γίνει πιο φιλικές και ελκυστικές στο ευρύ κοινό. Σε ότι αφορά την δική μας βιβλιοθήκη , φροντίσαμε να εμπλουτίσουμε τις συλλογές με βιβλία που απευθύνονται , ας μου επιτραπεί η έκφραση, «στους μη παραδοσιακούς αναγνώστες».  Κάποια βιβλία όπως η βιογραφία του Γιάννη Αντετοκούμπο και τα κόμικ «Μάγκα» ήταν οι αφορμές για να εγγραφούν ως μέλη στη βιβλιοθήκη μας νέοι κάτω των 17ετών  και χαιρόμαστε πολύ γι αυτό. Έχουμε επίσης βελτιώσει την ιστοσελίδα της κάνοντας την πιο ελκυστική από πλευράς προβολής των βιβλίων, ενώ μία με δύο φορές το μήνα, με αφορμή την παρουσίαση ενός βιβλίου, διοργανώνουμε εκδηλώσεις με προσκεκλημένους ειδικούς που επεξεργάζονται σύγχρονα κοινωνικά θέματα

Άρα, η αποστολή της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης είναι….

Είναι, πρώτον ,  να συγκεντρώνει την Μεσσηνιακή παραγωγή έργων λόγου, ό,τι γράφεται από Μεσσήνιους συγγραφείς. Και δεύτερον να συγκεντρώνει ό,τι αναφέρεται  στην Μεσσηνία και στην θέση της στην ιστορία. Φιλοδοξούμε, όποιος μελετητής θέλει να εντρυφήσει στην Μεσσηνιακή Ιστορία, να πρέπει να επισκέπτεται την Βιβλιοθήκη μας.

Είναι αλήθεια ότι , μέχρι πριν λίγα χρόνια, σχεδόν δεν γνωρίζαμε ότι υπάρχει Δημόσια Βιβλιοθήκη στην Καλαμάτα. Σε τι οφείλεται αυτή η κακοδαιμονία;

Οφείλεται στο ότι έλειπαν και τα τρία βασικά στοιχεία που συνθέτουν μια βιβλιοθήκη: Κτήριο, Τεκμήρια, Προσωπικό.

Παρότι με  κοινή απόφαση τριών υπουργών (Εσωτερικών, Παιδείας και Οικονομικών) η  Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Καλαμάτας είχε , ας πούμε, «προικοδοτηθεί»  με κεντρικότατο οικόπεδο στο οποίο θα ανεγείρετο το κτήριο της, ουδέποτε έγιναν οι απαραίτητες νομικές ενέργειες ώστε να πραγματοποιηθεί η μελέτη και η χρηματοδότησή του. Τις πρώτες ενέργειες προς αυτήν την κατεύθυνση τις έκανε το δικό μας Εφορευτικό Συμβούλιο μόλις πριν λίγες ημέρες ήτοι 22 έτη μετά την ιδρυτική της πράξη.

 Η Βιβλιοθήκη επί σειρά ετών δεν αγόραζε νέα τεκμήρια με αποτέλεσμα να έχει λίγα βιβλία και αυτά παλαιά. Τα τελευταία δύο χρόνια , με την αγορά νέων εκδόσεων και την αποδοχή πολλών δωρεών ιδιωτών έχουμε καταφέρει να εμπλουτίσουμε τις συλλογές μας με περίπου 15.000 βιβλία. Τέλος με επίμονες προσπάθειες καταφέραμε να προκηρυχθούν τέσσερις οργανικές θέσεις εργαζομένων, ενώ παράλληλα εγκρίναμε τις αποσπάσεις τεσσάρων εκπαιδευτικών, με υψηλή κατάρτιση  και ενισχύσαμε τον θεσμό του εθελοντισμού, απευθυνόμενοι σε επιστήμονες που επιθυμούσαν να συνδράμουν το έργο της βιβλιοθήκης. Αποτέλεσμα της συνεργασίας των εκπαιδευτικών μας και των εθελοντών μας είναι ένα, τολμώ να πω, πρωτοπόρο στην Ελλάδα εκπαιδευτικό πρόγραμμα.

Αναφέρεστε στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα της «Κυκλικής Οικονομίας»;

Ακριβώς. Ο εθελοντής συνεργάτης μας,  Φυσικός με Μεταπτυχιακό στην Βιοοικονομία και την Κυκλική Οικονομία κ. Νάσος Μάκιος σε συνεργασία με την Διδάκτορα και Διευθύντρια της βιβλιοθήκης μας κ. Μάγδα Σουλιώτη εκπόνησαν ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που μαθαίνει σε παιδιά από 7 ετών την έννοια και τις αρχές της Κυκλικής Οικονομίας. Τα παιδιά εκπαιδεύονται στο πώς , αλλάζοντας μικρές, καθημερινές μας συνήθειες, μπορούμε να αναστρέψουμε το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής και να δημιουργήσουμε βιώσιμες πόλεις. Η δε συγγραφέας και εικονογράφος κ. Λήδα Βαρβαρούση δημιούργησε, σε συνεργασία με τον κ. Μάκιο και την κ. Σουλιώτη,  ένα καταπληκτικό βιβλίο , που απευθύνεται σε παιδιά Δημοτικού, το οποίο θα εκδώσει  και θα διανείμει δωρεάν η Βιβλιοθήκη μας.

Τι άλλο θα περιμένουμε από την Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Καλαμάτας το 2023;

Το 2023, το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Κυκλικής Οικονομίας θα συνεχίσει να εκπονείται στην βιβλιοθήκη μας, ενώ θα πραγματοποιηθεί, σε συνεργασία με τις Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης και την οργάνωση των AHEPA και ένα διήμερο σεμινάριο που θα απευθύνεται αποκλειστικά σε εκπαιδευτικούς,  οι οποίοι θα μάθουν πως να προσεγγίζουν καθημερινά στην τάξη την έννοια της κυκλικής οικονομίας και θα λάβουν βεβαίωση παρακολούθησης. Το ψηφιακό αποθετήριο  θα αρχίσει να προβάλλεται στον ιστότοπο της βιβλιοθήκης μας και το πρώτο ψηφιακό απόθεμα θα είναι φυσικά το αρχειακό υλικό του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας. Θα ακολουθήσει, με την ολοκλήρωση των σχετικών αδειοδοτήσεων,  η ψηφιοποίηση του αρχείου ανασκαφών της Αρχαίας Μεσσήνης του καθηγητή Π.Θέμελη, έργο εμβληματικό των δυνατοτήτων των σύγχρονων βιβλιοθηκών και μοναδικό στην Ελλάδα στον τομέα αυτό. Ακόμη, δυο ηλεκτρονικά περιοδικά θα αρχίζουν να εκδίδονται από την βιβλιοθήκη μας. Το «Ανεμοπετάλιο», που θα απευθύνεται  σε εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης οι  οποίοι, μέσω αυτού, θα έχουν την δυνατότητα να ανταλλάσσουν απόψεις και καλές πρακτικές εκπαίδευσης και ο «Αρμενιστής» , λογοτεχνικό περιοδικό, που θα εστιάζει κυρίως σε θέματα ιστορικά, λαογραφικά, ποίηση. Σε λίγες ημέρες, θα εγκαινιαστεί το παράρτημα Τριφυλίας. Είμαστε πολύ περήφανοι για το παράρτημα αυτό , το οποίο, εκτός του ότι έχει ήδη προκαλέσει το ενδιαφέρον των ασχολούμενων με την διαμόρφωση και διακόσμηση εσωτερικών χώρων με την δροσερή και λειτουργική του εμφάνιση, έχει κυρίως δώσει «φτερά» εκπαίδευσης και πολιτισμού στην περιοχή της Τριφυλίας, σε μαθητές,  εκπαιδευτικούς και γονείς.  Η αρχή έγινε με την αγορά δυόμιση  χιλιάδων βιβλίων της σύγχρονης παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας και περίπου πεντακοσίων βιβλίων ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας για ενήλικες. Στο μέλλον θα καταλογογραφηθεί και η πλούσια συλλογή βιβλίων του Μορφωτικού Συλλόγου Φιλιατρών «Ο ΠΥΡΣΟΣ», που μας παραχώρησε και ένα τμήμα από το Φουρναράκειο Πνευματικό Κέντρο για την στέγαση της βιβλιοθήκης αναλαμβάνοντας μάλιστα παράλληλα και όλα τα λειτουργικά της έξοδα. Πραγματικά η συνεργασία με το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου και ιδίως την Πρόεδρο του κ. Μαίρη Γκότση ήταν υποδειγματική. Παρατηρώντας την,  μπορεί κανείς να καταλάβει  πόσο μπροστά μπορεί να πάει ο νομός Μεσσηνίας με πνεύμα ομοψυχίας, μέσα από συναινέσεις και συνεργασίες.

Και κλείνοντας, θα θέλαμε να απευθύνετε στους αναγνώστες μας μια ευχή για το 2023.

Εύχομαι το 2023 να αποτελέσει την αφετηρία μιας δημιουργικής εποχής, ανάπτυξης, προόδου και ευημερίας. Να είναι το έτος που θα αφήσουμε πίσω μας την αλληλουχία κρίσεων, θα μάθουμε να σεβόμαστε τους θεσμούς και να συνεργαζόμαστε , δημόσιο και ιδιώτες, για την επίτευξη των μεγάλων κοινωνικών στόχων και του συλλογικού καλού.

Σας ευχαριστώ!