Μα που είναι επιτέλους η Αντιπολίτευση;

Μια νέα "δημόσια σφαίρα" δημιουργείται

Τι κάνουν εκεί στη ΝΔ, κοιμούνται; Εδώ οι συντάξεις μειώνονται και εξαφανίζονται, τα μαγαζιά κλείνουν, ο κόσμος χάνεται και αυτοί είναι εξαφανισμένοι; Αυτά τα ερωτήματα ακούγονται  μέρα με τη μέρα και περισσότερο στα χείλη των πολιτών.

Στο πολίτευμά μας, την κοινοβουλευτική, αντιπροσωπευτική δημοκρατία, η αντιπολίτευση και δη η αξιωματική, όπως η ΝΔ, είναι θεσμός. Ερωτήσεις,  επερωτήσεις και ομιλίες στο Κοινοβούλιο, καταθέσεις προτάσεων για σχέδια νόμου, αρθρογραφία, συνεντεύξεις, αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτά κάνει η αντιπολίτευση αλλά, προφανώς, οι πολίτες αισθάνονται ότι δεν είναι αρκετά. Θέλουν κάτι περισσότερο. Τι είναι αυτό;

Παραμονές του 1821, οι κάτοικοι της Πελοποννήσου, της Στερεάς Ελλάδας, των Νησιών  είχαν πια κουραστεί να ζουν σκλαβωμένοι. Ήθελαν να αποτινάξουν τον Τουρκικό ζυγό και να δημιουργήσουν το δικό τους Κράτος, για το δικό τους Έθνος, για τους Έλληνες. Αυτό είχαν  κάνει λίγο νωρίτερα και άλλα έθνη της Ευρώπης.

Τον καιρό εκείνο, τον 18ο και 19ο αιώνα, όπως εξηγούν οι επιστήμονες κοινωνιολόγοι, όλες οι ανωτέρω κοινωνίες  παρουσίαζαν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Τα άτομα που τις αποτελούσαν συμμετείχαν σε τεκμηριωμένες συζητήσεις , που γίνονταν στις λέσχες, στα καφενεία, στην αρθρογραφία. Είχε δημιουργηθεί δηλαδή μια «δημόσια σφαίρα», μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών και του εκάστοτε Κράτους, στην οποία προετοιμαζόταν κάθε πτυχή της νέου τύπου εξουσίας, της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.  Μέσα από τη  δημόσια σφαίρα οι άνθρωποι έμαθαν να αντιλαμβάνονται, την σημασία των εκλογών και τον κοινοβουλευτισμό , να κατανοούν την έννοια της αντιπροσώπευσης. Προετοίμασαν έτσι και το έδαφος των κοινωνιών στις οποίες ζούσαν, ώστε να γίνουν αποδεκτές οι διακηρύξεις του Διαφωτισμού περί ελευθερίας, ισότητας, αλληλεγγύης, ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Αργότερα, με την ανάπτυξη των κοινωνιών,  η είδηση , δηλαδή η απάντηση στο ερώτημα «Που πάμε;» έγινε εμπόρευμα. Η «δημόσια σφαίρα» αντικαταστάθηκε από τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας. Και το Κράτος άρχισε να διαμορφώνει πολιτική, άρχισε να πράττει,  με βάση τα όσα διακινούσαν τα ΜΜΕ, που σταδιακά  έγιναν θεσμός, η τέταρτη εξουσία.

Φτάσαμε όμως στην εποχή «της κρίσης». Οικονομικής, πολιτικής, αξιακής. Πάντα σύμφωνα με τους κοινωνιολόγους, μια «κρίση» δημιουργείται, διότι οι ανάγκες των ατόμων δεν ικανοποιούνται πλέον από την κοινωνία και το Κράτος. Καθημερινά γύρω μας ακούμε ανθρώπους να είναι δυσαρεστημένοι, αγανακτισμένοι, οργισμένοι. Θέλουν να βγουν από την ύφεση.  Θέλουν να ζήσουν και να δημιουργήσουν. Αρχίζουν να επικοινωνούν και να αντιλαμβάνονται την επείγουσα κατάσταση.  Έχουν χάσει την εμπιστοσύνη στους Θεσμούς, που οι ίδιοι κάποτε  δημιούργησαν. Στους πολιτικούς, στα κόμματα, στους δημοσιογράφους, στους δικαστικούς. «Που πάμε;» ρωτούν ο ένας τον άλλον.

Είναι φανερό ότι βρισκόμαστε ενώπιον της δημιουργίας μιας νέας «δημόσιας σφαίρας», που θα προετοιμάσει το έδαφος για την έξοδο από την επείγουσα κατάσταση και τη μετάβαση στο νέο μας ελληνικό κράτος, για το οποίο θα είμαστε υπερήφανοι. Όταν  το ερώτημα «που πάμε;» αντικατασταθεί από το ερώτημα «εμείς τι κάνουμε;» θα έχουμε ήδη κάνει το πρώτο και κυριότερο βήμα για να βγούμε από την κρίση. Για να παραφράσω την γνωστή ρήση του Τζον Κέννεντυ: «Μη ρωτάς τι κάνει η Αντιπολίτευση για τη ζωή σου, να ρωτάς τι θα κάνεις εσύ για να αποκτήσεις την Αντιπολίτευση και την Κυβέρνηση (άρα τη ζωή) που θέλεις».

Διότι, όπως είπε και ο μεγάλος σύγχρονος φιλόσοφος και κοινωνιολόγος Γ. Χάμπερμας : «Όσο κάποιος ενώπιον μιας επείγουσας κατάστασης μόνο ελεεινολογεί, παραμένει και ο ίδιος σύμπτωμά της».