ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Οι ΟΤΑ πρέπει να αποκτήσουν ένα πιο ευέλικτο και σαφώς λιγότερο γραφειοκρατικό σύστημα λειτουργίας

Έγραφα σε προηγούμενο άρθρο μου, πως η Κυβέρνηση διοικεί σαν να διεξάγει …ανταρτοπόλεμο. Ότι ούτε αμύνεται (αφού αποδέχεται οποιοδήποτε μέτρο της επιβληθεί άνωθεν χωρίς αντίσταση, προκειμένου να κρατηθεί όσο περισσότερο γίνεται στην εξουσία), ούτε επιτίθεται (αφού δεν εφαρμόζει όσες μεταρρυθμίσεις έχουν ψηφιστεί κατά το παρελθόν, που μπορούν να οδηγήσουν την οικονομία σε ανάπτυξη) , όμως προκαλεί την μέγιστη δυνατή αναστάτωση (με την σκανδαλολογία, τα πληρωμένα δημοσιεύματα, την εριστική φρασεολογία και τις μεγαλόστομες διακηρύξεις) με μόνο στόχο να αλλοιώνει και να χειραγωγεί θεσμούς, δομές και συνειδήσεις.

Ανάλογη τέτοια περίπτωση αντιμετωπίζουμε εσχάτως και στην τοπική αυτοδιοίκηση. Με ένα «φαραωνικό» νομοσχέδιο, περίπου τριακοσίων πενήντα σελίδων, η Κυβέρνηση επιχειρεί να διαλύσει (κυριολεκτικά) το πρώτο και βασικότερο δημοκρατικό κύτταρο της κοινωνίας , τους Ο.Τ.Α.

Το σχέδιο ονομάζεται «απλή αναλογική». Με το εκλογικό αυτό σύστημα, οι έδρες που καταλαμβάνει ένας συνδυασμός στο Δημοτικό ή Περιφερειακό συμβούλιο είναι ακριβώς όσες αναλογούν στο ποσοστό του. Δεν γίνεται διαχωρισμός ανάμεσα στο πρώτο και δεύτερο και τρίτο συνδυασμό. Δεν ενισχύονται οι έδρες ανάλογα με την πλειοψηφική σειρά.

Το κακό του συστήματος αυτού είναι ότι είναι πιο δύσκολο να σχηματιστεί δημοτικό/περιφερειακό συμβούλιο, καθώς απαιτείται συνεργασία πολλών συνδυασμών, εκτός αν κάποιος συνδυασμός καταφέρει να πάρει το 50,1% των ψήφων, πράγμα που είναι γενικά δύσκολο.

Το καλό της απλής αναλογικής είναι ότι οι συνδυασμοί (και άρα οι ψήφοι των πολιτών) εκπροσωπούνται με δίκαιο τρόπο, ειδικότερα όσον αφορά στους μικρότερους συνδυασμούς.

Απλή αναλογική είναι το εκλογικό σύστημα με το οποίο εκλέγονται όλοι οι εκπρόσωποί μας στο Ευρωκοινοβούλιο, γεγονός που έχει οδηγήσει στην ανάδειξη κάθε φωνής ,ακόμη και ακραίας, εξωσυστημικής ή και γραφικής. Η ΕΕ όμως, εκτός από το Ευρωκοινοβούλιο έχει και άλλες θεσμικές δικλίδες ασφαλείας( Κομισιόν, Κολλέγιο των Επιτρόπων, Συμβούλιο της Ευρώπης κλπ) ώστε «να μην τινάζεται στον αέρα» το ευρωπαϊκό οικοδόμημα με την ψήφο οποιουδήποτε ευρωσκεπτικιστή ή ευρωμάχου…

Αναρωτηθήκατε ποτέ τι θα γινόταν σε έναν δήμο ή μια περιφέρεια, όπου θα είχαν αναδειχθεί μέλη από τέσσερις – πέντε συνδυασμούς, αν δυο μέλη της, για οποιοδήποτε, πολιτικό ή προσωπικό λόγο, αποφάσιζαν να σαμποτάρουν με την ψήφο τους την λήψη αποφάσεων; Δυστυχώς «των Ελλήνων οι Κοινότητες» παραμένουν θεσμικά και οργανωτικά στον 19^ο αιώνα, ενώ καλούνται να υλοποιούν με εργαλεία του 21^ου αιώνα.

Αναγκάζονται έτσι να καταφεύγουν σε «τερτίπια», προκειμένου να εξοικονομήσουν, κυριολεκτικά «από εδώ και από εκεί», χρήματα, για να ικανοποιήσουν ανάγκες των πολιτών τους. Όσο περισσότερες σόλες παπουτσιών λιώσει σε υπουργικά γραφεία ένας Δήμαρχος, τόσο περισσότερες ευκαιρίες έχει να αναπτύξει στενή σχέση με ένα κυβερνητικό παράγοντα, που, ως άλλος «Σεΐχης», θα «μοιράσει» δώρα στους υπηκόους - τοπική κοινωνία (λες και είναι δικά του…!). «Θλιβερό», αλλά πέρα για πέρα αληθινό.

Δεν μπορεί να συνεχιστεί όμως αυτή η απαξίωση της τοπικής κοινωνίας και των αντιπροσώπων της. Αξίζουμε καλύτερα! Και η λύση είναι μία: Απελευθέρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης από τα δεσμά του «κρατισμού», μέσω του διαχωρισμού των «θεσμών» και τις κατανομής των αρμοδιοτήτων.

Η ουσιαστική αποκέντρωση των Ο.Τ.Α. κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, όπου η Αυτοδιοίκηση διαθέτει επαρκή διοικητική, οργανωτική και αναπτυξιακή δομή με οικονομική αυτοτέλεια, ενώ το κεντρικό Κράτος ασκεί τον στρατηγικό, επιτελικό ρόλο, πρέπει να είναι η στόχευση όλων μας για το μέλλον. Αν γίνει εφικτό αυτό, τότε θα γίνει ενδεχομένως και πιθανό το να λειτουργήσουν οι ΟΤΑ που έχουν εκλεγεί με απλή αναλογική.

Οι ΟΤΑ πρέπει να διευκολυνθούν με νόμους να λαμβάνουν εύκολα και γρήγορα αποφάσεις, να αποκτήσουν ένα πιο ευέλικτο και σαφώς λιγότερο γραφειοκρατικό σύστημα λειτουργίας, να αξιοποιούν την ακίνητη περιουσία τους και κυρίως (μακροπρόθεσμα) να αποκτήσουν την δυνατότητα να καθορίζουν και να εισπράττουν δικούς τους φόρους, ανάλογους με τις ανάγκες τους. Έτσι και η οικονομική αυτοτέλεια τους θα είναι γεγονός και οι πολίτες θα γίνουν επιμελέστεροι στην πληρωμή των φόρων, διότι θα έχουν άμεση γνώση της διαχείρισης και της αξιοποίησής τους και διότι θα γνωρίζουν πως τα χρήματα τους επιστρέφουν πίσω σε αυτούς με τη μορφή έργων ή υπηρεσιών.

Επίσης, σημαντικό βήμα προς την πλευρά της βελτίωσης της αυτοδιοίκησης θα είναι να δοθεί η δυνατότητα συμπράξεων μεταξύ των ΟΤΑ και συγκρότησης ομάδων, που θα οδηγούν σε οικονομίες κλίμακας και θα μειώνουν το κόστος της καθημερινότητα, αλλά και να ενθαρρυνθούν οι ΟΤΑ να συνεργάζονται με τον ιδιωτικό τομέα , επιδιώκοντας τις καλύτερες δυνατές υπηρεσίες για τους πολίτες τους, με το μικρότερο δυνατό κόστος.

Τέλος, η πρώτη, κυριότερη και άμεση ενέργεια που η ΝΔ είναι αποφασισμένη να κάνει, όταν θα έρθει στην Κυβέρνηση τους επόμενους μήνες, είναι η κατάργηση του εκλογικού νόμου της απλής αναλογικής και η ψήφιση ενός νέου, μετά από διαβούλευση με τους αυτοδιοικητικούς και αξιοποιώντας τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές.

Στη Νέα Δημοκρατία είμαστε έτοιμοι για την νέα αρχιτεκτονική της ελληνικής πολιτείας αλλά και την παραγωγική ανασυγκρότηση της πατρίδας μας. Θα το επιτύχουμε με την θεσμική ενίσχυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και με την άριστη, ακηδεμόνευτη συνεργασία της με την Κυβέρνηση. Είμαστε έτοιμοι να ενώσουμε τους Έλληνες και να βάλουμε τέλος στους άγονους διχασμούς.